Partie Za Siedmioma Zaciskami

Partie Za Siedmioma Zaciskami – Jaskinia Za Siedmiu Progami

I. Partie Za Siedmioma Zaciskami

Partie te mają początek w dolnej części jaskini Za Siedmiu Progami (Tatry Zachodnie, Wąwóz Kraków, Wysoki Grzbiet), poniżej Studni Hien i za serią 3 zacisków Saperów, Panika Tucznika, Łamacz. Partie te początkowo mają charakter horyzontalny. Za zaciskami na przedłużeniu głównego korytarza w kierunku W odchodzi Korytarz Grudniowy, zakończony syfonem, po jego zlewarowaniu przedłużono ciąg o 220 m z deniwelacją +30 m.

Główny korytarz początkowo opadając w dół prożkami (Biwak I), prowadzi do ponoru Wodnej Pułapki (-203 m). Od tego miejsca ciąg lekko wznosi się do góry poprzez Śliską Galeryjkę. Tu poniżej progu -10 m na przedłużeniu głównego ciągu ślepy Korytarz Kwarcowy (-203 m), opada lekko w dół . W salce pod progiem ma też początek niski korytarz Złote Piaski doprowadza on pod rozbudowany na szczelinie Komin Nadziei.

Od podstawy komina dalsze partie stromo wznoszą się do góry przez Komin Nadziei, Klasyczne Kaskady i Riwierę, by znowu przyjąć bardziej horyzontalny przebieg w Korytarzu Wolnych Sobót doprowadzający do Komina na Uskoku. Komin ten jest rozwinięty zarówno w dół jak i w górę, posiada też odnogi umożliwiające dotarcie częściowo bokiem nad jego podstawę i dalej do Radości o Poranku (Biwak II -120 m). Miejsce te znajduje się na skraju Galerii Naciekowych i Starego Kanionu w drugą stronę.

Kalendarium odkryć Anny Antkiewicz, AKSiA:

• 31.01.1981, Komin Nadziei, Klasyczne Kaskady do Riwiery,
• 07-08.02.1981, Riwiera, Korytarz Wolnych Sobót, do Komina na Uskoku (kierownik).

Nazewnictwo:

według cytatów: opracowane przez Annę Antkiewicz:

• Panika Tucznika, zacisk, „nazwa nadana później niż pierwsze przejście, po pokonaniu go przez Krzysztofa Hancbacha, który wówczas, delikatnie mówiąc, nie należał do szczupłych. Walczył tam strasznie, nieco podkuł, bo gra toczyła się o możliwość eksploracji jaskini. Oczywiście przeszedł”. Autor: Anna Antkiewicz,
• Łamacz, zacisk, „nazwa nadana później niż pierwsze przejście, po pokonaniu go przez Romana Mazika, który był najwyższy w zespole eksplorującym jaskinię i miał problemy ze złożeniem się”. Autor nieznany.

II. Galerie Naciekowe – Radość o Poranku – Stary Kanion – Koloseum

W okolicach stropu Komina Na Uskoku zaczyna się „średni poziom” Partii Za Siedmioma Zaciskami, oparty o pęknięcie tektoniczne Starego Kanionu i Komina na Uskoku. Z Radości o Poranku w kierunku SW odchodzą korytarze dwóch pięter Galerii Naciekowych, łączące się z sobą w jeden ciąg (główny ciąg 200 m długości). Szczególnie górne piętro galerii jest bardzo bogate w nacieki, już w dalszej pojedynczej część występują liczne jeziorka z marmitami.

Koniec galerii obrywa się ślepą -35 m Studnią Straconych Złudzeń, za jej trawersem można się dostać do systemu korytarzyków nie mających wyraźnej kontynuacji.

Idąc z Radości o Poranku w przeciwnym kierunku dochodzimy do bardzo obszernego Starego Kanionu, poprzerywanego licznymi studniami: Studnia Lecha, Studnia Równoległa, łączącymi się z sobą, dojściami z różnych miejsc kanionu. Te równoległe ciągi studni wraz z dolną częścią Komina na Uskoku łączą się w dolnych częściach w jeden ciąg doprowadzający do salki Miraż (-223 m). Poniżej studni za Soczewką odchodzi bardzo wąski korytarzyk Wężyk poprzez, który Anna Antkiewicz-Hancbach w ostatnim okresie eksploracji połączyła stare dno pod Studnią Lecha z nowym dnem w Partiach Trzech Muszkieterów (-288 m), przez Piekiełko.

W końcowej części kanionu dochodzi z góry Studnia Złodziejska, z partii odchodzących z II-go piętra Koloseum. Na samym końcu kanionu nad +4 m progiem znajduje się okno, wejście do komina Koloseum..

Kalendarium odkryć Anny Antkiewicz-Hancbach:

• 08-11.03.1981, eksploracja Studni Straconych Złudzeń z partiami za trawersem (kierownik), AKSiA,
• 17–21.01.1983, połączenie Studni Równoległej z Ciasnym Awenem w ciągu do Mirażu (kierownik), KKS,
• 09-13.02.1986, Labirynt Pająków, kontynuacja eksploracji bez zakończenia, KKS
• 25-29.03.1987, Partie Złodziejskie ze Studnią Deszczową, Studnią Złodziejską i zaciskiem Mgr Inż. KKS,
• 31.01-6.02.1988, Wężyk w partiach pod Studnią Lecha, połączenie przez Piekiełko od strony Partii Trzech Muszkieterów, kopanie w Merze, (kierownik), SKTJ.

III. Koloseum – Wielki Kanion – Sala Trzynastego – Partie Gospodarki Narodowej – Partie pod Stropem

W Koloseum zaczynają się „górne” Partie Za Siedmioma Zaciskami. Partie te nie osiągając górnego otworu, podchodzą pod powierzchnią pod Rzędy (100 m w kierunku S od Jaskini Lodowej w Ciemniaku), gdzie nieco powyżej przebiega szlak turystyczny z Doliny Tomanowej pod Chudą Turnię.

Koloseum (Biwak III), wraz z Wielkim Kanionem to największa kubaturowo i zarazem pionowa formacja w całym systemie, osiągająca 110 m wysokości. Komin Koloseum w górnej części łączy się z Partiami pod Stropem, które są najwyższym piętrem Wielkiego Kanionu. Z II-go piętra Koloseum (poprzez I-sze piętro), odchodzą Partie Złodziejskie i Pieczarkarnia. Z tego piętra można też przez Zjeżdżalnię dostać się do Lustra (+ 70 m nad dnem Koloseum).

Do Lustra dotarto też wcześniej wspinaczką z dna Koloseum. Wschodnie zacięcie Koloseum doprowadza wspinaczką do ciągu Ciasnych Kominków (+48 m), nie zostały całkowicie zbadane. Do wschodniego zacięcia Koloseum można też dostać się z góry od Zaścianka (po drugiej stronie Koloseum, naprzeciw wylotu Partii Sosnowych).

Powyżej Lustra bezpośrednio uchodzi ciąg biegnący od Partii Sosnowych (zaliczanych do Jaskini Wysokiej), oraz odchodzi w kierunku S do góry Galeria Stropowa doprowadzająca do Sali z Balkonem. Posuwając się dalej w dół przez Salę Poprzeczna i meander w kierunku N również osiągniemy Lustro. Poprzez przekop Avenu na końcu Wielkiego Kanału połączono jaskinie Wysoką i Za Siedmiu Progami co ułatwiło i skróciło dojście do Koloseum.

Tak Anna Antkiewicz-Hancbach opisała incydent wejścia przez „Aven” w cudzy problem (Kronika SKTJ. Meander 1986, 11, s.70.), według cytatu:

W dniu 8.03. r.86 odbyła się akcja do Jaskini Wysokiej, która przypomniała podobne wydarzenia z roku 1955-go. Celem naszego wejścia miało być dokończenie przekopu za Wielkim Kanałem i ewentualna dalsza eksploracja z próbą połączenia tego ciągu z Koloseum. Po przybyciu na Plateau pod Wysoką spotkaliśmy członków Klubu „Aven”, którzy właśnie wychodzili z jaskini. Oświadczyli nam, że przekop został wykonany a połączenie z Koloseum jest już faktem dokonanym. Z rozmowy z nimi wynikało, że aby to osiągnąć specjalnie sprowadzali długą linę i zorganizowali dodatkowe akcje, nie uzgodnione z Zarządem KKS-u. W związku z tą przykrą dla nas sytuacją byliśmy zmuszeni zmienić cel eksploracyjny na wycieczkowy. Dotarliśmy za Wielki Kanał, do pierwszego progu, gdzie ku naszemu zaskoczeniu brakowało tam koniecznej liny. Swoje liny, za radą kolegów z „Avenu” pozostawiliśmy na Plateau. W akcji udział wzięło 5 osób i trwała 5 godzin.”. To była planowa akcja SKTJ Sekcji KKS.

W południowym zakątku Koloseum rozpoczyna się ciąg Kaskady 80, nad trzecim progiem w załomie dużej sali odbijają w dół Partie Trzech Muszkieterów. Powyżej kolejnego najtrudniejszego progu znajduje się Sala na Tysięczny, w której dochodzą 2 kominy. Pierwszy położony na skraju sali nie został całkowicie zbadany, drugi na końcu sali, Komin Straconej Szychty wyprowadza do Bocznego Meandra. Na skraju Sali na Tysięcznym, po przeciwnej stronie za -4 m progiem znajduje się krótki korytarz Usta Mariana, wypadający w stropie Bocznego Meandra.

Część meandra opadająca w dół doprowadza progami Drogi po Schodach do Studni Estery, ciąg ten kończy się syfonem wodnym. Część Bocznego Meandra idąca w górę doprowadza do początku Wielkiego Kanionu i pod I Schodek, przed którym odchodzą 2 łączące się odnogi Białego Meandra, uchodzące nad Drogą po Schodach w ciągu do Studni Estery.

Na początku Wielkiego Kanionu kominami z góry dochodzi Łącznik I, łączący Partie pod Stropem (od Sali z Balkonem). W okolicach I Schodka dochodzi z Partii pod Stropem Łącznik II (od o Salki z Girlandami -100 m). Nad Salą z Balkonem gdzie Partie pod Stropem przyjmują kierunek E odchodzi do góry Meander Naciekowy, zawaliskowy koniec jest bliski powierzchni.

Wielki Kanion o długości 250 m, w zdecydowanej długości pnie się licznymi stromymi progami, pod którymi w zagłębieniach utworzyły się jeziorka. W połowie długości Wielkiego Kanionu w okolicy 2 wielkiego zakola ( za zmianą kierunku z S na E), dochodzi z Partii pod Stropem Łącznik III i IV (z okolic i za Salką Czekoladową). Dopiero w końcowej części Wielki Kanion wypłaszcza się pod ostatnim łącznikiem +12 m, prowadzącym do cofających się Partii pod Stropem.

W drugą stronę do Kruchych Partii będących górnym piętrem końcówki Wielkiego Kanionu, zablokowanego szczelnym zawaliskiem. Jeszcze przed końcem kanionu odbija korytarz prowadzący do Salki Richata ze szczelnym zawaliskiem.

Kruche Partie doprowadzają do końca jaskini poprzez Salę Trzynastego, Kruchy Kanion z Salką z Filarem i końcowych rozczłonkowanych Partii Gospodarki Narodowej z licznymi szczelnymi zawaliskami. Z Sali Trzynastego odchodzą 3 kominy Masarnia, Tadzikowe Jatki (+147,5 m), oraz Komin Gradobicia, w którym nad półką odchodzi korytarz Ogrodnicy z zamulonym Syfonem Ogrodników.

Kalendarium odkryć Anny Antkiewicz-Hancbach:

AKSiA

• 22-25.04.1981, Kaskady 80 oraz kolejny próg, Sala na Tysięcznym, Usta Mariana, początek Partie Trzech Muszkieterów, nad I-szą studnię (kierownik),
• 17-21.01.1983, Kruchy Kanion, galeria na górnym poziomie, Salka z Filarem (kierownik),

KKS

• 05-09.02.1984, Biały Meander I-sza odnoga i połączenie z II-gą odnogą. Komin Gradobicia +12 m, korytarza Ogrodnicy, zamulony syfon (kierownik),
• 06-10.02.1985, Partie pod Stropem, całość bez I-go progu w tym Salki z Girlandami i Salki Czekoladowej, połączenie z Kruchymi Partiami i Wielkim Kanionem,
• 09-13.02.1986, Łącznik I (Partie pod Stropem),
• 25-29.03.1987, Partie Gospodarki Narodowej,

SKTJ

• 31.01-6.02.1988, Partie Trzech Muszkieterów, kopanie na dnie, połączenie przez Piekiełko, z Wężykiem pod Studnią Lecha (kierownik), SKTJ Nowy Sącz,
• 17-23.02.1989, kopanie w syfonie Ogrodników (kierownik), SKTJ Nowy Sącz,
• 05.03.1989, kopanie w syfonie Ogrodników (kierownik), SKTJ Nowy Sącz.,
• 03-05.03.1990, kopanie w syfonie Ogrodników (kierownik), SKTJ Nowy Sącz,

Nazewnictwo:

według cytatu: opracowane przez Annę Antkiewicz:

• Komin Straconej Szychty, powyżej Sali na Tysięcznym., „Wspinali się całą szychtę w kominie w Sali na Tysięcznym, by po wyjściu z niego w parę minut zbiec Bocznym Meandrem i przez Usta Mariana znaleźć się z powrotem w miejscu startu. Autorzy: Krzysztof Hancbach, Zbigniew Rysiecki.

Źródła:

• Napierała Marian. Jaskinia Wysoka – Za Siedmiu Progami. W: Jaskinie Wąwozu Kraków. Red. Grodzicki Jerzy. Seria „Jaskinie Tatrzańskiego Parku Narodowego”. T 5. Warszawa: PTPNoZ, 1994. s. 163-194, wkładka tamże kartografia.
• Napierała Marian. Monografia jaskiń masywu Ku Turni. Katowice: Komisja Inwentaryzacji i Dokumentacji Jaskiń KKS, 1982. Wydanie II.
• Mazik Roman. Syta akcja. Alpiniste Complet 1981 (AKSiA Katowice-Zabrze), 3, s. 42-44.
• Godula Joachim. Za Siedmioma Progami Za Siedmioma Zaciskami. Alpiniste Complet 1981 (AKSiA Katowice-Zabrze), 3, s. 48-50, tamże kartografia.
• Skałka Bronisław. Dwa razy 7 Progów. Meander 1983, 6, s. 33-36.
• Rysiecki Zbigniew. Biwak. Meander 1983, 6, s. 37-40.
• Lisoń Damian. Powiększając system Wysoka – Za 7 Progami. Meander 1983, 6, s. 41-43.
• Antkiewicz-Hancbach Anna. Biwak bez rewelacji. Meander 1984, 8, s. 7. Strona artykiłu…
• Zięba Janusz. II Biwak. Meander 1984, 8, s. 8-10.
• Rysiecki Zbigniew. Podsumowanie działalności w Jaskini Za Siedmioma Progami. Meander 1984, 8, s. 16-18, tamże kartografia.
• Kulbicki Piotr. Sprawozdanie z biwaku w J. za 7-mym Progiem. Meander 1984, 8, 10-11.
• Rysiecki Zbigniew. IV Biwak. Meander 1984, 8, s. 12-13.
• Hancbach Krzysztof. Ostatni biwak z tej serii. Meander 1984, 8, s. 13-14. PDF…
• Sierny Zbigniew. Za Syfonem Żaby. Meander 1984, 8, s. 15.
• Antkiewicz-Hancbach Anna. Czuliśmy nowy otwór Za Siedmioma Progami. Meander 1985, 9, s. 46-48. Strona artykułu…
• Lisoń Damian. Na kolejnym biwaku. Meander 1985, 9, s. 49-50.
• Rysiecki Zbigniew. Co dalej z Siedmioma Progami. Meander 1985, 10, s. 32-34, tamże przekrój i plan poglądowy.
• Napierała Marian. Co dalej z Siedmioma Progami. Meander 1986, 11, s. 56-59, tamże przekrój poglądowy.
• Antkiewicz-Hancbach Anna. Kronika SKTJ. Meander 1986, 11, s. 70. Strona artykułu…
• Napierała Marian. Za Siedmiu Progami. Meander 1987, 12, s. 7-13, tamże kartografia.
• Antkiewicz Anna. Geneza nazw z jaskiń tatrzańskich. Materiału archiwalne 2003.

opracował Krzysztof Hancbach oraz Anna Antkiewicz (nazewnictwo).